Bir İdam Mahkumunun Son Günü

Yazar

Fransa’nın ünlü yazarlarından birisi olan Victor Hugo, Fransa’nın karışık olduğu dönemlerde doğmuştur (DT: 1802). Yazdığı şiirleri ve tiyatro oyunları ile ünlenen yazar, sonrasında yazdığı romanlar ile iyi bir romancı olduğunu kanıtlamıştır. Toplumsal sorunlar ve politikayla ilgilenen Victor Hugo romanlarında genellikle zamanının toplumsal sorunlarına değinmiştir ve o yılların Fransa’sını anlatmıştır. Ayrıca yazar romantizm akımının önemli bir temsilcisidir. (Romantizm akımını kısaca açıklarsak; duygu, coşku ve hayali ön planda tutan, mükemmel insan yerine toplumun her kesiminden insana yer veren ve de toplum için sanat yapan sanatçıların oluşturduğu bir akımdır.)

Kitap

Victor Hugo’nun “Bir İdam Mahkumunun Son Günü” isimli kitabı 1829 yılında yayınlanmıştır. Yazar, Fransa’da bir meydanda bir tutuklunun idam edilişine ve halkın verdiği tepkiye tanıklık etmiş ve bu olaydan oldukça etkilenmiştir. Bunun üzerine yazdığı kısa romanında idam cezasını ve halkın idam karşısındaki tepkisini eleştirmiştir. Kitapta, idama mahkum edilmiş bir kişinin gözünden olaylar aktarılmakta ve mahkumun ruh halindeki değişimler etkili bir şekilde yansıtılmaktadır. Yazar, ümit ve ümitsizlik arasında gidip gelen, kendini dışlanmış hisseden idam mahkumlarının idam sehpasına çıktığında halkın olayları eğlence olarak algılama biçimini ve giyotin denen aletin zayıflığını çarpıcı bir biçimde gözler önüne sermektedir.

Kitap yorumu

Çeviri bir kitabın yorumunu yaptığımda yazdığım cümleleri burada tekrar etmek istiyorum; Dünya klasiklerinin bir çok yayın evinden çıkan basımları bulunmaktadır. Ben tercihen bilinen yayın evlerini veya kitabın yazım dilinde iyi çeviriler vermiş olan çevirmenlerin kitaplarını okumayı tercih ediyorum. Bu tercihlerimde de şimdiye kadar pişman olmadığımı belirtmek isterim. Bu kitap için tercihim, İş Bankası Kültür Yayınlarından çıkan basımı oldu; Volkan Yalçıntoklu’nun Fransızca aslından başarılı çevirisini içeren kitabın dili gayet akıcı ve iyi.

Bu kitap, Victor Hugo’nun okuduğum ilk kitabı değil ancak daha önce okuduğum ve etkilendiğim “Sefiller” kitabından sonra bu kitabı da beni etkiledi. Bana göre Victor Hugo’nun kalemi çok güçlü; duyguları çok iyi aktarıyor ve olayları insanın kafasında canlandırmayı başarıyor. Bu başarısında, döneminin sorunları içerisinde büyümesinin ve iyi bir gözlemci olmasının büyük etkisi var. Tabi kaleminin gücü ile bu gözlemlerini etkili bir biçimde aktarabilmiş.

Kitabın “Önsöz” bölümünü özellikle okumalısınız. Çevirmenin başarılı çevirisi ve sade dili, konunun akıcı ve sürükleyici olması nedenleriyle kitabı kısa sürede okudum ancak bende etkisi uzun sürdü. Sizi düşünmeye teşvik eden, farklı bir bakıştan olaylara bakmanızı sağlayan sağlam bir kurgusu olan kitabı okumanızı tavsiye ederim.

Kitabın bende bıraktığı etkiyi kısaca ifade etmeye çalışayım; idama mahkum olmuş bir kişi yerine koydum kendimi ve kitapta geçenleri ben yaşadım sanki; duygusal olarak idam vaktine doğru adım adım gittim. Her bir adımda idamı ve sonrasında geride bırakacaklarımı düşündüm. İdam edilmektense kürek mahkumu olmanın cazibesini sorguladım kimi zaman. Kendi içimde yaşadım tüm fırtınaları ve zaman daraldıkça düşüncemdeki değişimleri. En sonunda çaresizlik ve bunalmışlık hissi ile bitirdim kitabı. Ve yazarın düşünüş tarzı ile düşünüp idamın ne kadar gerekli olduğunu sorguladım.

Üzerinde düşüncelere dalabileceğiniz bu kitapta; Ölüm gününü ve saatini bilen bir idam mahkumunun gözünden, ümitlenmeye, diğer mahkumların hislerine ortak olmaya, başına gelecekleri düşünerek ümitsizlenmeye ve mahkumun ailesini düşünmeye hazır mısınız?? O zaman sizi bu kitaba ve onun hayal dünyanızda açacağı kapıları aralamaya davet ediyorum. İyi okumalar!

Yazarın notu: Bu kitapla uyumlu olduğunu düşündüğüm idamın bu kadar kolay olmaması gerektiği tezini savunan 1957 yapımı “12 öfkeli adam” (orijinali “12 angry man”) isimli filmi izlemenizi de tavsiye ederim.

Benzer Kitap Yorumları

Künye

Yazar: Victor Hugo

Sayfa sayısı: 118 sayfa

Çevirmen: Volkan Yalçıntoklu

Özgün Adı :  Le Dernier Jour Du’n Condamme

Yayınevi: İş Bankası Kültür Yayınları

İçindekiler

1- Önsöz

2- Trajedi hakkında bir komedi

3- Ölüm cezası!

Arka kapak

İş Bankası Hasan Ali Yücel klasikleri dizisinde yer alan kitabın arkasında yer alan tanıtım yazısı aşağıdaki gibidir;

Victor Hugo (1802-1885): Fransız edebiyatının en ünlü yazarlarından biri olan sanatçı, edebi ününü şiirleri ve oyunları ile kazandı. Romantik akımın en tanınmış adları arasında yer aldı. Toplumsal sorunlar ve politikayla yakından ilgilendi, 1848 ayaklanmalarının ardından Kurucu Meclis’e katıldı, daha sonra milletvekilliği yaptı, l’Evénement adlı bir gazete çıkardı. 1852’de Louis Bonaparte’ın imparatorluğunu ilan ettiği hükümet darbesine karşı çıktığı için sürgün edildi. Cezası 1859’da sona erdi, fakat imparatorluk yıkılana kadar gönüllü olarak sürgünde kaldı, 1870’de Fransa’ya döndü. 1871’de Paris Komünü’nü desteklemese de komüncüleri savundu. Victor Hugo 1829 yılında yayımladığı Bir İdam Mahkûmunun Son Günü adlı romanıyla idam cezasına taviz vermez bir tavırla karşı çıktı. Klasik edebiyatın şaheserleri arasında yer alan Notre-Dame’ın Kamburu ve Sefiller adlı romanlarıyla dünya edebiyat tarihine geçti.

Volkan Yalçıntoklu (1961): Saint-Joseph lisesinde okudu. 9 Eylül Üniversitesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik bölümünü bitirdi. Uzun yıllar kitapçılık yaptı. Fransızca ve İngilizceden çeviriler yapıyor. Eserlerini çevirdiği yazarlar arasında Jules Verne, Helene DeWitt, Alan Snow, Richard Maltby Jr., Lyman Frank Baum, Charles Perrault yer alıyor.